Cando pro neghe de migratziones o de gherras de conchista una populatzione invadet unu territòriu, a parusu imponet sa limba e sa cultura sua a sa gente chi dae printzìpiu istaiat in cuddas terras.
Pro more de protzessos istòricos de dura longa e mèdia, su pòpulu chi assìmilat sa limba noa punnat a mantènnere e a nche tramudare unos cantos piessinnos de sa limba mama faeddada a primu in sa limba noa imparada.
Custu est su motivu pro su cale dae sa latinizatzione a pustis de sa conchista romana de s'Europa si sunt isvilupadas, in fatu, limbas romanzas meda cun particularidades e singularidades locales. Forsis s'influèntzia fonètica prus de totu, ma in carchi casu finas lessicale e sintàtica, de is limbas preesistentes at a primu conditzionadu su latinu faeddadu e, a pustis, sa nàschida de sa limba romanza. Sa limba originària est cunsiderada limba de sostratu, est a nàrrere in su casu de sa Sardigna cudda limba, o cuddas limbas, chi esistiant in antis de sa lòmpida, impositzione e assentadura de su latinu. Intre custos, si podet supònnere su paleosardu (o nuràgicu) e su pùnicu (o fenìtziu-cartaginesu). Pro Giuanni Lilliu, difatis, cun sa conchista cartaginesa, s'est pèrdida s'unidade linguìstica e natzionale de is abitantes de s'ìsula, ca unu tantu bonu de sa populatzione de is costas e de is pranos est bènnida a su puntu de abratzare sa cultura e sa limba semìtica.
